Những cấp bậc của người làm SEO

Bài viết này được dịch và biên soạn từ bài Levels of Search Marketing Knowledge của Rand Fishkin (CEO & Co-Founder của seomoz.org, một website rất nổi tiếng trên thế giới về SEO). Thực chất Rand Fishkin lấy ý tưởng để viết bài này từ người khác viết về cấp bậc (level) của những người làm trong các lĩnh vực khác như HTML, javascript, CSS… Có lẽ bài này sẽ phần nào đưa ra được những đánh giá về cấp bậc của người làm SEO.

I’m stealing this idea straight from these four guys (1, 2, 3 – and 4 – thanks Emil) and adapting it to the world of SEO/M. Here’s my take on what the various levels of knowledge are in the search microcosm – I’ve tried to provide examples as well: Rand Fishkin

Ngoài ra, bài viết này cũng nhằm mục đích bổ sung thêm thông tin cho bài Cách học SEO để trở thành chuyên gia SEO để bạn có thể định hình được các tiêu chí cho từng cấp bậc mà xác định mục tiêu phát triển kỹ năng SEO cho riêng mình.

Và dưới đây là các cấp bậc về làm SEO mà có lẽ từ nãy giờ bạn đang nóng lòng muốn biết nhất khi đang đọc bài này.

Level 1: Bối rối (Confused)
Ở level này giống như bạn chưa biết được các thủ thuật SEO và các kiến thức SEO. Bạn chỉ mới biết về SEO từ việc nghe những người khác nói về nó một cách rất chung chung theo kiểu “SEO là thủ thuật để tối ưu hóa website nhằm đưa website lên bộ máy tìm kiếm như Google, Yahoo, Bing…”.

Ngoài ra, bạn cũng không biết được rằng mình cần phải làm gì để website của mình có thứ hạng cao trên Google. Những kiến thức cơ bản như thẻ meta hay thẻ title và các thẻ html sẽ gây cho bạn những thắc mắc nên ứng dụng nó như thế nào.

Khi đó bạn sẽ lên mạng tìm hiểu và gặp những lời quảng cáo như việc trả tiền để submit vào các bộ máy tìm kiếm và xem đó là lời khuyên tốt nhất. Trước đây khi tư vấn SEO cho khách hàng cũng gặp nhiều khách hàng hiểu SEO như thế này, đối với họ SEO chỉ đơn giản là việc submit vào các bộ máy tìm kiếm và gõ tên miền của mình thì thấy mình nằm top Google là đủ.

Level 2: Tìm hiểu về SEO (Learning)
Ở level này bạn vẫn chưa biết nhiều về SEO và bạn đi tham dự các hội nghị về SEO hay các cuộc offline của các nhóm SEO. Ở Việt Nam mình so với nước ngoài hơi khác chút, theo lời dịch từ nguyên văn của Rand Fishkin đây là những người lần đầu tiên tham dự SES (Search Engine Strategy conference). Đây là những hội nghị chuyên đề về việc marketing qua các cỗ máy tìm kiếm và SEO. Thông thường những đối tượng ở level này sẽ hay dùng Google Adwords hay mua quảng cáo của Yahoo nhưng cũng không mấy quan tâm lắm.

Level 3: Bắt đầu học SEO (Novice)
Ở level này bạn bắt đầu đọc các tài liệu về SEO cơ bản, tuy nhiên nếu bạn quan tâm và nghiêm túc hơn thì các tài liệu này cũng đủ giúp bạn đạt level 4 kế tiếp. Người ở level này sẽ biết được những yếu tố cơ bản như clean URL (những URL được rewrite gọn gàng, clean URL chưa hẳn là Friendly URL), liên kết nội bộ, thẻ tiêu đề là những yếu tố ảnh hưởng đến việc xếp hạng trên các cỗ máy tìm kiếm.

Ngoài ra, người ở level này hiểu được cơ bản yếu tố liên kết (links) ảnh hưởng đến thứ hạng. Cũng vì vậy mà những bạn ở level này hay bị mắc kẹt với việc dùng Google PageRank Toolbar làm một đơn vị đo lường chính. Cái này tôi thấy khá nhiều người làm SEO ở Việt Nam hiện nay cũng đang mắc phải. Xem ra người ở level này có lẽ khá nhiều.

Level 4: Người mới làm SEO (SEO newbie)
Level này có thể tạm dịch là Người mới làm SEO, lúc này có thể nói bạn đã bắt đầu gia nhập vào làng SEO. Ở level này bạn là người đã bắt đầu có những kiến thức sâu hơn và thu thập được kinh nghiệm về làm SEO. Bạn bắt đầu biết được tầm quan trọng của meta description như thế nào, biết cách tối ưu hóa một website thân thiện với với các bộ máy tìm kiếm. Bạn có thể biết được rằng những liên kết nào tốt hay xấu trong SEO, những yếu tố cơ bản về xếp hạng các website ở các từ khóa có cạnh tranh thấp, và bạn đã bắt đầu có thể đạt được thành tựu trong việc làm SEO với những từ khóa dễ, ít cạnh tranh…

Level 5: Người làm SEO chuyên nghiệp (SEO Professional)
Ở level này bạn bắt đầu có đủ kiến thức để có thể hỗ trợ và phân tích giúp người khác ở nhiều khía cạnh. Có kỹ năng phân tích từ khóa tốt hơn và bấy giờ việc này đối với bạn như là một công việc khá đơn giản, bạn có một nền tảng tốt đủ để cạnh tranh ở các từ khóa có thể được xem là khó. Theo lời dịch từ nguyên văn của Rand Fishkin thì 301 redirect lúc này sẽ là người bạn mới tốt nhất của bạn. Người ở level này đủ khả năng để sửa chữa được các lỗi gặp phải trong SEO. Nhìn chung ở level này bạn đã có thể được xem là những đối thủ đáng gờm của các level cao hơn, bởi vì việc đạt được thành tích cụ thể nào đó phụ thuộc vào rất nhiều yếu tố.

Level 6: Chuyên gia SEO (Master SEO)
Người ở level này có kiến thức về SEO rộng và dày dặn kinh nghiệm, bạn đọc trung bình từ 10 đến 20 bài viết về SEO mỗi ngày. SEO lúc này giống như cuộc sống của bạn, bạn nhận biết được những thay đổi của các bộ máy tìm kiếm về thuật toán ảnh hưởng như thế nào hay những hình thức SPAM nào vẫn còn hiệu quả đối với bộ máy tìm kiếm. Bạn dễ dàng khắc phục được các hình phạt của các bộ máy tìm kiếm và các vấn đề khó khăn khác. Đối với các lĩnh vực hay làm SEO với các từ khóa ít cạnh tranh bạn sẽ thống trị được khá dễ dàng.

Level 7: Dark Lord of Search
Cái chữ Dark Lord of Search này tạm dịch cho phù hợp với Việt Nam theo cách nôm na gọi là “những ông trùm về SEO” cho dễ hiểu. Người ở level này được Rand Fishkin xếp vào khá ít, tóm lại là những người có tiếng tăm hay là những người lão làng trong cộng đồng SEO. Người ở level này thường hay có blog cá nhân riêng của mình và thường là những chuyên gia hay diễn thuyết trong các hội nghị về SEO. Những người này biết được chính xác việc đặt link ở đâu là tốt nhất hay tạo ra những trang web đủ sức tạo nên một nguồn dư luận, và có đủ mối quan hệ để thực hiện hầu như bất kỳ chiến dịch nào (tất nhiên là trong trường hợp giả định họ có đủ động lực và tiềm lực tài chính để thực hiện).

Level 8: Johns, Naylor, Boser & Ballie
Đây là 4 người duy nhất mà Rand Fishkin xếp vào level 8, tạm xem là đẳng cấp ngoại hạng (ít nhất là tính đến thời điểm mà Rand Fishkin viết bài này vào 08/2006).

Theo Rand Fishkin thì những người này không chỉ có kiến thức sâu rộng về các bộ máy tìm kiếm mà đối với họ việc lập trình, marketing hay làm kinh doanh là nắm vững trong lòng bàn tay. Bạn chỉ cần đưa ra cho họ một vấn đề nào đó họ sẽ cung cấp cho bạn ngay hàng chục giải pháp và những vấn đề bạn đang mắc phải mà chưa hề nghĩ đến. Họ có thể optimize vài website trong lĩnh vực nào đó với thứ hạng cao. Nhìn chung họ được Rand Fishkin xem là những người giỏi nhất trong lĩnh vực này.
Đôi lời về bài viết

Bài này được dịch thoát ý và biên soạn lại bởi vì cộng đồng SEO ở Việt Nam so với thế giới có chút khác biệt. Vì vậy nếu chỉ xét trong phạm vi những người làm SEO ở Việt Nam thôi thì các khung tiêu chuẩn trên có thể sẽ không phù hợp lắm. Ngoài ra, đây là bài đã được Rand Fishkin viết từ năm 2006 nên có lẽ mọi thứ so với giờ cũng có nhiều cái khác. Tuy nhiên, nó cũng phần nào góp phần cho việc bạn định vị được bản thân để có những phấn đấu và định hướng tốt hơn để phát triển khả năng và kiến thức SEO của mình. Chính Rand Fishkin cũng đã ám chỉ rằng việc đưa ra 8 level ở trên chưa hẳn đã phù hợp ở đoạn cuối bài viết của mình và ông cũng nói đùa rằng có bài viết như thế này thì cũng góp vui cho cộng đồng.

Câu cuối cùng mà Rand Fishkin hỏi trong bài này là: Bạn ở level nào trong các level trên?